Een artefact zoals een stenen werktuig kan bijvoorbeeld direct bewijs leveren van menselijke activiteit. Het gereedschap kan worden onderzocht om te bepalen hoe het is gemaakt, welke materialen zijn gebruikt en hoe het is gebruikt. Deze informatie kan waardevolle inzichten opleveren in de levens van de mensen die de tool hebben gemaakt en gebruikt.
Daarentegen kan een schriftelijk verslag, zoals een historisch verslag, minder betrouwbaar zijn. Het verslag kan bevooroordeeld of onnauwkeurig zijn, en het kan moeilijk zijn om de waarheidsgetrouwheid van de informatie vast te stellen. Dit geldt vooral voor gebeurtenissen die lang geleden hebben plaatsgevonden, terwijl er misschien weinig andere bronnen van bewijs zijn om het verhaal te bevestigen.
Natuurlijk zijn er ook gevallen waarin schriftelijke documenten betrouwbaarder kunnen zijn dan artefacten. Een goed bewaarde schriftelijke vastlegging kan bijvoorbeeld gedetailleerde informatie verschaffen over een bepaalde gebeurtenis, terwijl een artefact slechts fragmentarisch bewijsmateriaal kan opleveren. Uiteindelijk hangt de betrouwbaarheid van bewijsmateriaal af van een aantal factoren, zoals de ouderdom en de staat van het bewijsmateriaal, de context waarin het is gevonden en de expertise van de mensen die het onderzoeken.