- Kinetoscoop: De Kinetoscoop, uitgevonden door Thomas Edison in 1891, was een vroeg filmapparaat. Er werd gebruik gemaakt van een kijkgaatje, zodat één persoon tegelijk een korte film kon bekijken.
- Vitascope: De Vitascope, ontwikkeld door Edisons voormalige assistent, C. Francis Jenkins, was de eerste filmprojector. Het werd publiekelijk geïntroduceerd in 1896 en kon films voor een groot publiek op een scherm projecteren.
- Nickelodeons: De eerste commerciële bioscopen, nikkelodeons genaamd, werden begin 20e eeuw in de Verenigde Staten geopend. Ze vroegen een stuiver voor toegang en vertoonden korte films van vaak maar een paar minuten.
Hollywood en de Gouden Eeuw
- Hollywood: In de jaren 1910 begon de filmindustrie zich te centraliseren in Hollywood, Californië. Dit was te wijten aan verschillende factoren, waaronder het gunstige klimaat, de nabijheid van acteurs en crews, en de overvloed aan braakliggende gronden.
- De gouden eeuw van Hollywood: Van de jaren twintig tot de jaren vijftig beleefde Hollywood een periode van snelle groei en innovatie, waarbij enkele van de meest iconische films uit de geschiedenis werden geproduceerd. In dit tijdperk ontstond het 'studiosysteem', waarin grote filmstudio's alle aspecten van het productieproces beheersten.
- Sterren: Tijdens de Gouden Eeuw bracht Hollywood een aantal iconische sterren voort, zoals Charlie Chaplin, Greta Garbo, Humphrey Bogart en Marilyn Monroe. Deze sterren werden vaak behandeld als beroemdheden en hun films werden door het publiek langverwacht.
- Technologie: De Gouden Eeuw kende ook aanzienlijke vooruitgang op het gebied van filmtechnologie, waaronder de introductie van geluids-, kleur- en breedbeeldformaten. Deze innovaties hebben ertoe bijgedragen dat films meeslepender en boeiender zijn geworden voor het publiek.
De opkomst van onafhankelijke cinema
- Teruggang van het studiosysteem: Eind jaren vijftig en begin jaren zestig begon de macht van de grote studio's af te nemen. Dit was te wijten aan verschillende factoren, waaronder de opkomst van televisie, de stijgende kosten van filmproductie en de opkomst van onafhankelijke filmmakers.
- Nieuw Hollywood: Het ‘New Hollywood’-tijdperk begon eind jaren zestig en werd gekenmerkt door een verschuiving weg van het traditionele studiosysteem. Onafhankelijke filmmakers kregen meer controle over het creatieve proces en films begonnen een breder scala aan onderwerpen en thema's te verkennen.
- Buitenlandse films: Gedurende deze tijd was er ook een groeiende waardering voor buitenlandse films, die verschillende perspectieven en vertelstijlen boden. Films van regisseurs als Federico Fellini, Ingmar Bergman en Akira Kurosawa bereikten een groter publiek in de Verenigde Staten.
- Filmfestivals: Filmfestivals werden een belangrijk platform voor onafhankelijke filmmakers om hun werk te laten zien. Festivals zoals het Sundance Film Festival en het Toronto International Film Festival hielpen om nieuw en opkomend talent onder de aandacht te brengen.
Het blockbuster-tijdperk
- Films met een groot budget: In de jaren zeventig en tachtig was er sprake van de opkomst van de blockbusterfilm. Deze films werden gekenmerkt door grote budgetten, speciale effecten en met sterren bezaaide casts. Ze concentreerden zich vaak op actie-, avontuur- of sciencefictionthema's.
- Zomer-blockbusterseizoen: Het zomerfilmseizoen werd een sleutelperiode voor de release van blockbusterfilms. Deze films werden vaak uitgebracht in combinatie met belangrijke feestdagen en werden zwaar op de markt gebracht om een groot publiek te trekken.
- Vervolgen en franchises: Het succes van blockbuster-films leidde tot de creatie van sequels en franchises. Enkele van de meest populaire franchises zijn Star Wars, Indiana Jones en Jurassic Park.
- Homevideo: Door de opkomst van homevideo in de jaren tachtig en negentig konden mensen thuis films kijken. Dit had een aanzienlijke impact op de filmindustrie en hielp films verder populair te maken als vorm van entertainment.
Streamingservices
- Onlineplatforms: In de jaren 2000 en 2010 werden streamingdiensten zoals Netflix, Amazon Prime Video en Hulu steeds populairder. Met deze platforms konden gebruikers films en tv-programma’s via internet bekijken.
- Films streamen: Streamingdiensten begonnen originele films en tv-series te produceren. Deze producties die alleen voor streaming beschikbaar waren, boden filmmakers vaak meer creatieve vrijheid en flexibiliteit.
- Snoersnijden: De opkomst van streamingdiensten heeft geleid tot een trend die bekend staat als ‘cord-cutting’, waarbij mensen hun traditionele kabel- of satelliet-tv-abonnementen opzeggen ten gunste van streamingdiensten.
Over het algemeen wordt de populariteit van films aangedreven door een combinatie van technologische vooruitgang, evoluerende verteltechnieken en de veranderende voorkeuren van het publiek. De industrie heeft zich in de loop van de tijd aangepast en getransformeerd om aan de eisen en interesses van haar kijkers te voldoen.