Hier zijn een paar manieren waarop contrast in de muziek wordt bereikt:
Melodie :Verschillende melodieën of melodische frases kunnen met elkaar worden gecontrasteerd door het toonhoogtebereik, de contouren, het ritme of het karakter van de melodieën te variëren.
Harmonie :Harmonisch contrast kan worden gecreëerd door verschillende akkoordprogressies, toonsoortwijzigingen of dissonante harmonieën te gebruiken tegen consonante harmonieën.
Ritme :Contrasterende ritmes kunnen worden bereikt door het tempo, het metrum of de ritmische patronen te veranderen.
Textuur :Textuurcontrast omvat het variëren van de dikte, dichtheid of gelaagdheid van muzikale geluiden.
Dynamiek :Dynamisch contrast verwijst naar de afwisseling van luide (forte) en zachte (piano) passages.
Instrumentatie :Verschillende instrumenten of groepen instrumenten kunnen met elkaar worden gecontrasteerd door verschillende timbres of instrumentale combinaties te gebruiken.
Door contrasterende elementen te gebruiken, kunnen componisten secties creëren die onderscheidend en gevarieerd zijn, waardoor wordt voorkomen dat een muziekstuk eentonig wordt. Contrasten helpen ook het muzikale verhaal vorm te geven, belangrijke thema's of momenten te benadrukken en spanning en ontspanning te genereren.
Contrasteren is een fundamentele techniek bij het componeren van muziek, die aanzienlijk bijdraagt aan de rijkdom, expressiviteit en algehele aantrekkingskracht van een muziekwerk.