- De titel van de serie zelf, 'The Vampire Diaries', is een toespeling op de fictieve dagboeken van de hoofdpersonen, Elena Gilbert en Stefan Salvatore, waarin hun bovennatuurlijke ervaringen en relaties worden gedocumenteerd.
- De stad Mystic Falls, Virginia, waar de show plaatsvindt, is vernoemd naar de stad Mystic in Connecticut, bekend om zijn rijke geschiedenis van hekserij en spiritualisme, wat verder verwijst naar de bovennatuurlijke thema's van de serie.
- Het karakter van Damon Salvatore is losjes gebaseerd op het vampierkarakter Armand uit de romanreeks "Vampire Chronicles" van Anne Rice, bekend om zijn charisma en complexe persoonlijkheid.
- De verhaallijn van de dubbelganger, waarin Elena een dubbelganger is van Katherine Pierce, is een toespeling op het dubbelgangermotief dat voorkomt in verschillende mythologieën en folklore en dat dualiteit en spiegeling symboliseert.
- Het karakter van Alaric Saltzman is vernoemd naar de historische figuur Alaric I, koning van de Visigoten, bekend vanwege de verovering van Rome in 410 na Christus, verwijzend naar zijn rol als geschiedenisleraar en later als vampierjager.
- The Originals, een oude vampierfamilie geïntroduceerd in de serie, haalt inspiratie uit de mythe van de originele vampieren, gevonden in verschillende vampierfolklore, en vertegenwoordigt de voorouders van alle vampieren.
- Het karakter van Klaus Mikaelson is losjes gebaseerd op het karakter van Klaus uit de Noorse sagen, bekend om zijn sluwheid en macht, waardoor de connectie van de show met mythologische invloeden verder wordt bevestigd.
- Het gebruik van het 'Gilbert-apparaat', een mystiek artefact dat vampiers kan beheersen, verwijst naar het fictieve 'Vervain'-kruid dat gewoonlijk wordt geassocieerd met vampierverhalen als een effectief hulpmiddel tegen vampiers.
- De naam van het pension waar Elena, Stefan en Damon wonen, het 'Salvatore Boarding House', is een toespeling op de huizen van de beroemde literaire families, zoals het huis van de familie March in 'Little Women'.