1. Complex tegenpunt:
- De muziek van Bach bevat vaak meerdere onafhankelijke melodische lijnen die met elkaar verweven en harmoniseren, waardoor een dichte en ingewikkelde textuur ontstaat.
- Zijn fuga's, zoals die in 'Het wohltemperierte Klavier', tonen zijn beheersing van het contrapuntische schrijven.
2. Harmonische rijkdom:
- De muziek van Bach verkent vaak complexe harmonieën en dissonanten, waardoor hij harmonische diepte en expressiviteit aan zijn composities toevoegt.
3. Melodische inventiviteit:
- De melodieën van Bach worden gekenmerkt door hun vindingrijkheid, schoonheid en emotionele diepgang.
4. Polyfone textuur:
- Polyfonie, de gelijktijdige combinatie van meerdere onafhankelijke muzieklijnen, is een bepalend kenmerk van Bachs muziek.
- Zijn koorwerken, zoals de 'Mass in B Minor', zijn een voorbeeld van deze polyfone textuur.
5. Emotionele expressie:
- Ondanks de complexiteit van zijn composities brengt Bachs muziek diepe emoties over, variërend van vreugde en opgetogenheid tot verdriet en contemplatie.
6. Ornament:
- De muziek van Bach bevat vaak versieringen en verfraaiingen, waardoor de composities een improviserend karakter en expressieve nuance krijgen.
7. Invloed van het lutheranisme:
- Bachs religieuze geloof heeft zijn muziek diepgaand beïnvloed. Veel van zijn composities, waaronder heilige cantates en passies, weerspiegelen zijn lutherse overtuigingen.
8. Architectonische vorm:
- De muziek van Bach vertoont een architectonische structuur en balans, vergelijkbaar met de ingewikkelde constructie van gotische kathedralen.
9. Universaliteit:
- Ondanks de historische context waarin zijn muziek tot stand kwam, hebben de composities van Bach een universele aantrekkingskracht verworven en worden ze in alle culturen en tijdperken gewaardeerd.
10. Erfenis en impact:
- Bachs invloed op volgende generaties componisten is enorm. Zijn muziek is geïnspireerd en bestudeerd door onder meer componisten als Mozart, Beethoven en Mendelssohn.
Over het geheel genomen is de muziek van Johann Sebastian Bach een bewijs van zijn genialiteit en diepgaande kennis van muzikale structuur en expressie. Het blijft luisteraars, muzikanten en wetenschappers boeien en inspireren, waardoor Bachs positie als een van de grootste componisten aller tijden wordt versterkt.