Halve tonen kunnen worden berekend door het aantal halve stappen tussen de twee noten op een toonladder te tellen. De standaard westerse toonladder bestaat uit twaalf halve tonen, gerangschikt in chromatische volgorde, van C tot B. Elke hele toon, ook wel hele toon genoemd, bestaat uit twee halve tonen.
Het verschil in toonhoogte tussen twee noten kan ook worden uitgedrukt in muzikale intervallen. Een interval is de afstand tussen twee noten, ongeacht hun octaafplaatsing. Gemeenschappelijke intervallen zijn onder meer het octaaf (acht halve noten), reine kwint (zeven halve noten), reine vierde (vijf halve noten), grote terts (vier halve noten), kleine terts (drie halve noten), grote secunde (twee halve tonen) en kleine seconde (één halve toon).
Het begrijpen van toonhoogteverschillen en muzikale intervallen is essentieel bij het creëren van melodieën, het schrijven van harmonieën en het componeren van muziek in het algemeen. Het stelt muzikanten in staat specifieke sonische relaties te creëren en muzikale ideeën effectief over te brengen.