Basaal is een enkele gong gemonteerd op een houten standaard, gemaakt van een mengsel van tin, lood en soms messing of koper. Hij is vaak kleiner en lichter dan andere Filippijnse gongs. Het geluid van de gong is metaalachtig, helder en resonerend. Basaal is er in verschillende maten, waarbij kleinere een hogere toonhoogte hebben, terwijl grotere diepere tonen produceren.
De basaal wordt bespeeld met draagbare hamers met knobbels, bekend als pangkakaw of pangatuk, met één hand of beide, vaak in improvisatorische ritmes. De basaal kan ook samen met andere instrumenten worden bespeeld, zoals bamboefluiten of de kudyapi, een tweesnarige bootluit.
Basaal is een integraal onderdeel van de Palawan-stamcultuur en wordt gebruikt voor het signaleren van belangrijke gebeurtenissen, ceremonies en rituelen. Het begeleidt ook uitvoeringen van traditionele muziek en dans en vormt zo de ritmische basis. Het wordt ook gebruikt als solo-instrument en produceert beklijvende en betoverende melodieën.
De basaal is niet alleen belangrijk in Palawan, maar is ook te zien in muziekuitvoeringen en culturele vertoningen in de Filippijnen, waar de rijke muzikale tradities van de inheemse volkeren van het land worden getoond.