Ritme is het regelmatige, zich herhalende patroon van geluiden in muziek. Het wordt gecreëerd door de afwisseling van gestresste en onbeklemtoonde beats, en kan op verschillende manieren worden uitgedrukt, onder meer via tempo, metrum en syncope.
Melodie is een aaneenschakeling van muzieknoten die een herkenbaar patroon vormen. Het is wat we doorgaans zien als de ‘melodie’ van een nummer, en kan worden gecreëerd door een enkel instrument of stem, of door meerdere instrumenten die samen spelen.
Ritme is fundamenteler dan melodie, omdat het de basisstructuur is die ten grondslag ligt aan alle muziek. Het is wat muziek het gevoel van beweging en puls geeft. Zonder ritme zou muziek eenvoudigweg een reeks willekeurige geluiden zijn.
Melodie daarentegen is een complexer muziekelement dat op ritme is gebaseerd. Het voegt een laag interesse en expressiviteit toe aan muziek, maar het is niet essentieel dat muziek bestaat. Er zijn veel voorbeelden van muziek met ritme zonder melodie, zoals drumsolo's, elektronische muziek en sommige vormen van avant-gardemuziek.