1) De toon instellen: De titel kan een bepaalde stemming of sfeer bij de lezer creëren voordat hij of zij het werk zelfs maar begint te lezen. Een titel als "The Lord of the Rings" suggereert bijvoorbeeld een episch fantasie-avontuur, terwijl een titel als "The Catcher in the Rye" een meer introspectief coming-of-age-verhaal suggereert.
2) Context bieden: De titel kan belangrijke informatie geven over de setting of karakters van het werk. Een titel als 'The Great Gatsby' suggereert bijvoorbeeld dat het verhaal zich zal afspelen in de rijke samenleving van Long Island, terwijl een titel als 'Honderd jaar eenzaamheid' suggereert dat het verhaal meerdere generaties zal bestrijken.
3) Het plot voorspellen: De titel kan soms een voorafschaduwing zijn van belangrijke gebeurtenissen die in het werk zullen plaatsvinden. Een titel als 'De dood van Ivan Iljitsj' suggereert bijvoorbeeld dat de hoofdpersoon zal sterven, terwijl een titel als 'De metamorfose' suggereert dat de hoofdpersoon een dramatische verandering zal ondergaan.
4) Symboliek: De titel kan ook symbolisch worden gebruikt om thema's of ideeën weer te geven die in het werk zullen worden onderzocht. Een titel als 'De oude man en de zee' zou bijvoorbeeld de strijd tussen goed en kwaad kunnen symboliseren, terwijl een titel als 'Brave New World' de gevaren van een utopische samenleving zou kunnen symboliseren.
Over het geheel genomen kan de titel van een literair werk een krachtig hulpmiddel zijn om betekenis over te brengen en het podium te scheppen voor de ervaring van de lezer.