Een voorbeeld van een waar geweten is te zien bij mensen die een principieel standpunt innemen over kwesties van rechtvaardigheid, ethiek of sociale verandering, zelfs als dit persoonlijke opofferingen of risico's met zich meebrengt. Bijvoorbeeld:
- Iemand kan zich uitspreken tegen sociaal onrecht of wangedrag van bedrijven, zelfs als dit betekent dat hij zijn baan of sociale status op het spel zet.
- Een beroepsbeoefenaar in de gezondheidszorg kan weigeren deel te nemen aan medische procedures die in strijd zijn met zijn/haar ethische overtuigingen, ondanks mogelijke negatieve gevolgen voor zijn/haar carrière.
- Een individu kan ervoor kiezen om niet deel te nemen aan onethische bedrijfspraktijken, ook al kan dit tot financiële voordelen leiden.
- Een politieke leider kan het welzijn van zijn kiezers voorrang geven boven zijn eigen persoonlijke belangen, en moeilijke beslissingen nemen die tot politieke impopulariteit kunnen leiden.
- Een sporter kan besluiten om geen prestatiebevorderende middelen te gebruiken, ondanks de druk om uit te blinken in een competitieve omgeving.
Een waar geweten wordt gedreven door een diep gevoel van morele integriteit, waarbij individuen prioriteit geven aan hun interne morele normen en waarden boven externe invloeden, persoonlijke verlangens of kortetermijnvoordelen. Het dient als een gids die individuen helpt hun leven te leiden in overeenstemming met hun morele overtuigingen en bij te dragen aan een rechtvaardiger, ethischer en meelevender samenleving.