Freud geloofde dat het Oedipuscomplex een normaal en noodzakelijk ontwikkelingsstadium is en dat het een rol speelt bij het vormgeven van iemands persoonlijkheid en relaties. Hij betoogde dat het Oedipuscomplex wordt opgelost wanneer kinderen beseffen dat ze niet met hun ouder van hetzelfde geslacht kunnen concurreren om de liefde van de ouder van het andere geslacht. Dit leidt tot de ontwikkeling van het superego, het deel van de geest dat de morele waarden en ethische principes bevat die we van onze ouders en andere gezagsdragers leren.
Er bestaat geen enkel, definitief bewijs voor de theorie van het Oedipuscomplex. Freud leverde echter verschillende bewijzen om zijn theorie te ondersteunen, waaronder:
1) Freuds observaties van kinderen . Freud observeerde kinderen die gedrag vertoonden dat consistent was met het Oedipuscomplex, zoals jongens die het verlangen naar hun moeder uitten en rivaliteit met hun vaders, en meisjes die het verlangen naar hun vader uitten en jaloezie op hun moeders.
2) Casestudies . Freud rapporteerde ook over casestudy's van volwassenen die moeilijkheden hadden ondervonden in hun relatie met hun ouders, die volgens hem te wijten waren aan onopgeloste Oedipus-complexen.
3) Mythologie en literatuur . Freud voerde aan dat het Oedipuscomplex een universeel fenomeen is, en hij haalde voorbeelden uit de mythologie en literatuur aan om zijn beweringen te ondersteunen. Zo wees hij bijvoorbeeld op het verhaal van Oedipus, die onbewust zijn vader vermoordt en met zijn moeder trouwt, als voorbeeld van het Oedipuscomplex.
Het Oedipuscomplex is om verschillende redenen bekritiseerd, waaronder het gebrek aan empirisch bewijs ter ondersteuning ervan en het feit dat het gebaseerd is op Freuds eigen persoonlijke ervaringen. Het blijft echter een controversiële en invloedrijke theorie, en wordt gebruikt om een verscheidenheid aan gedragingen en relaties bij zowel kinderen als volwassenen te verklaren.