Hier is een voorbeeld van hoe MIDI werkt:
Stel je voor dat je een MIDI-toetsenbord op je computer hebt aangesloten. Wanneer u op een toets op het toetsenbord drukt, wordt er een MIDI-bericht naar de computer verzonden. Dit bericht bevat informatie over de noot die u speelde, zoals de toonhoogte, snelheid (hoe hard u de toets indrukte) en duur.
De computer ontvangt het MIDI-bericht en interpreteert dit op basis van de software of het digitale audiowerkstation (DAW) dat u gebruikt. Als u bijvoorbeeld synthesizersoftware geopend heeft, speelt de computer de overeenkomstige noot op de synthesizer met behulp van de interne geluidsengine. Als u een sampler met verschillende instrumentgeluiden hebt geladen, zal de computer ook de juiste sample activeren om af te spelen.
Naarmate u meer noten op het MIDI-toetsenbord speelt, blijft de computer de MIDI-berichten ontvangen en interpreteren, waardoor een reeks noten ontstaat die uw muzikale uitvoering vertegenwoordigen. Vervolgens kunt u deze MIDI-sequence bewerken en manipuleren met uw DAW, zoals het wijzigen van de noten, het toevoegen van effecten of het aanpassen van het tempo.
Bovendien kun je met MIDI niet alleen muziek afspelen en opnemen, maar ook synchronisatie tussen verschillende apparaten en software mogelijk maken. Dit betekent dat je MIDI kunt gebruiken om meerdere instrumenten, zoals toetsenborden, drummachines en samplers, aan te sluiten en ze perfect synchroon te laten spelen. Bovendien kan MIDI andere parameters besturen, zoals verlichting en podiumeffecten, waardoor interactieve en dynamische muziekuitvoeringen ontstaan.
Over het geheel genomen fungeert MIDI als een universele taal die de communicatie en uitwisseling van muzikale gegevens tussen verschillende elektronische apparaten en software mogelijk maakt, en een krachtig hulpmiddel biedt voor muzikanten, producenten en geluidsontwerpers om muziek te creëren, op te nemen en uit te voeren.