Soliloeken zijn sinds het oude Griekse theater een veel voorkomende dramatische conventie. In toneelstukken van Shakespeare worden vaak monologen gebruikt om de complexe emoties en motivaties van de hoofdpersonen te onderzoeken, waardoor het publiek inzicht krijgt in hun gedachten en gevoelens.
Enkele bekende voorbeelden van monologen zijn Hamlet's 'To be or not to be'-toespraak, Macbeth's 'Tomorrow and Tomorrow and Tomorrow'-toespraak en de 'Vrienden, Romeinen, landgenoten'-toespraak van Marcus Antonius.