In Act 1, Scène 4, maakt Mercutio tijdens het bijwonen van het Capulet Ball verschillende opmerkingen tegen Romeo die belangrijk zijn bij het overbrengen van hun tegengestelde houding ten opzichte van liefde. Romeo's reacties benadrukken verder het contrast tussen hun perspectieven.
1. Mercutio's geklets: Mercutio plaagt Romeo met het feit dat hij verliefd is en in vervoering is gebracht door Rosaline's schoonheid. Hij noemt hem spottend 'prikliefde', 'veroordeeld en geëxcommuniceerd', en bestempelt hem als een 'gepassioneerde pelgrim' die 'voor elke vrouw zou zuchten'.
Reactie van Romeo: Romeo verdedigt zijn liefde voor Rosaline en stelt dat hij "te pijnlijk is doorboord met zijn schacht" en dat zijn "hart vol is". Hij drukt zijn oprechte en diepe gevoelens uit, in contrast met Mercutio's luchthartige spot.
2. Mercutio's rationalisme: Mercutio doet liefde af als irrationeel en wispelturig. Hij noemt het ‘rook’, ‘een vuur dat brandt en dooft’ en ‘de sport van de natuur’. Voor hem is liefde een voorbijgaande verliefdheid, verstoken van inhoud of een lang leven.
Reactie van Romeo: Romeo weerlegt het cynisme van Mercutio en stelt dat liefde niet oppervlakkig of vluchtig is. Hij prijst de kracht ervan en zegt dat het 'een man kan creëren, doden, wijs of gek kan maken'. Romeo beschouwt liefde als een transformerende en transcendente kracht.
3. Mercutio's humor en woordspel: Mercutio staat bekend om zijn slimme woordspelingen, woordspelingen en humor. In deze scène gebruikt hij deze om de liefde te bagatelliseren en komisch of belachelijk te laten lijken.
Reactie van Romeo: Romeo houdt zich niet bezig met de woordspelingen van Mercutio. Hij blijft gefocust op zijn diepgaande emoties en drukt zich uit in ernstige, oprechte taal.
4. Mercutio's ongeloof in het lot: Mercutio verwerpt het idee dat het lot of het lot menselijke aangelegenheden, inclusief liefde, stuurt. Hij gelooft in toeval en fortuin en schrijft Romeo's liefde voor Rosaline toe aan louter toeval.
Reactie van Romeo: Romeo daarentegen vertrouwt op het lot en gelooft in de noodlottige aard van zijn liefde. Hij ziet Rosaline als zijn "hemelse godin" en is diep getroffen door hun connectie.
Samenvattend benadrukken Mercutio's opmerkingen tegen Romeo in scène 4 van Act 1 zijn speelse, cynische en rationalistische kijk op liefde. Romeo's reacties onthullen zijn intense, emotionele en idealistische benadering van het onderwerp, en laten het contrast tussen hun personages en perspectieven op dit centrale thema van het stuk zien.