- Protestantse invloed :De Nederlandse Republiek, overwegend protestants, stond meer artistieke vrijheid toe vergeleken met katholieke landen. Religieuze beperkingen op kunst werden versoepeld, wat resulteerde in een focus op seculiere onderwerpen.
- Burgertrots: De Republiek was een gedecentraliseerd confederatie van provincies. Kunst weerspiegelde trots op maatschappelijke prestaties, handel en maritiem erfgoed.
- Afwezigheid van koninklijke bescherming :In tegenstelling tot absolute monarchieën werden Nederlandse kunstenaars niet financieel gesteund door het koningshuis of de aristocratie. Ze vertrouwden op commissies van rijke kooplieden, gilde- en gemeentelijke instellingen. Dit leidde tot een meer divers aanbod van opdrachtgevers en onderwerpen.
Stylistische verschillen:
- Realisme en naturalisme :Nederlandse kunstenaars benadrukten nauwkeurige observatie en realisme in hun weergave van alledaagse scènes, objecten en landschappen.
- Genres :Nederlandse barokkunst gepopulariseerde genreschilderkunst die scènes uit het dagelijks leven illustreert. Landschappen en stillevens bloeiden ook en benadrukten de schoonheid en details van de natuurlijke wereld.
- Clair-obscur :Nederlandse kunstenaars beheersten het gebruik van licht en schaduw (Clair-obscur) en creëerden dramatische en atmosferische effecten in hun schilderijen.
- Invloed van Caravaggio's Tenebrisme: Nederlandse kunstenaars lieten zich inspireren door de dramatische lichttechnieken van Caravaggio. Ze adopteerden het Tenebrisme, maar verwerkten het in hun uitgesproken realisme en symboliek.
Artistieke en culturele bijdragen:
- Innovatie in techniek :De Nederlanders ontwikkelden innovatieve schildertechnieken zoals "nat in nat" blenden om naadloze overgangen in tinten en kleuren te bereiken.
- Kunstmarkt en patronage :De kunstmarkt in de Republiek was uitzonderlijk verfijnd. Artistis vormde een gilde en coöperatie om tegemoet te komen aan een brede patronagebasis.
- Kunst als handelswaar: Kunst werd ook behandeld als een financieel bezit. Schilderijen werden gekocht, verkocht en gebruikt als investering.
- Kunst voor handel en diplomatie :Nederlandse kunst werd niet alleen lokaal gewaardeerd, maar werd ook op grote schaal verhandeld in heel Europa en de wereld, wat bijdroeg aan de Nederlandse culturele invloed.