1. Artistieke expressie: Opera's worden beschouwd als een vorm van uitvoerende kunst, waarin muziek, drama en soms dans worden gecombineerd. Ze stellen componisten, librettisten en artiesten in staat hun creativiteit en artistieke visies te uiten.
2. Amusement: Een van de belangrijkste doelen van opera's is het vermaken van het publiek. Ze bieden een multisensorische ervaring die een beroep doet op de zintuigen van zicht, geluid en soms zelfs geur (door het gebruik van parfums of wierook). De combinatie van muziek, zang, acteren en uitgebreide decors creëert een meeslepende en plezierige ervaring voor het publiek.
3. Verhalen vertellen: Opera's worden vaak gebruikt als medium voor het vertellen van verhalen. Ze presenteren verhalen variërend van historische gebeurtenissen en legendes tot fictieve plots over liefde, verraad, wraak en andere thema's. De verhalen worden doorgaans overgebracht door de combinatie van muziek, teksten en toneelactie.
4. Sociaal en cultureel commentaar: Veel opera's zijn gebruikt om sociale en culturele kwesties van hun tijd aan te pakken. Componisten en librettisten hebben hun werken gebruikt om commentaar te geven op politieke gebeurtenissen, sociale onrechtvaardigheden of bredere maatschappelijke kwesties, wat aanleiding gaf tot kritische discussies en reflectie onder het publiek.
5. Behoud van cultureel erfgoed: Opera's kunnen een rol spelen bij het behoud en de overdracht van cultureel erfgoed. Ze bevatten vaak traditionele muziek, dans en kostuums, waardoor de culturele tradities van specifieke regio's of gemeenschappen worden behouden en gevierd.
6. Onderwijs en culturele verrijking: Opera's kunnen dienen als educatieve hulpmiddelen, waardoor het publiek kennis kan maken met klassieke muziek, opera als genre en de culturele achtergronden en geschiedenis die in de werken tot uiting komen. Ze kunnen de waardering voor kunst bevorderen en bijdragen aan culturele verrijking.
7. Internationale diplomatie en culturele uitwisseling: In het verleden werden opera's soms gebruikt als instrument voor internationale diplomatie en culturele uitwisseling tussen naties. Ze boden mogelijkheden voor culturele samenwerking en begrip, waardoor verschillende culturen hun artistieke prestaties konden laten zien.
8. Prestige en bescherming: Tijdens bepaalde perioden in de geschiedenis werden opera's geassocieerd met prestige en patronage, vooral tijdens de barok- en renaissanceperiode. Het ondersteunen en in opdracht geven van opera's werd gezien als een teken van rijkdom, status en vrijgevigheid onder nobele beschermheren en rijke individuen.
9. Toerisme en economische impact: Opera's kunnen ook een positieve economische impact hebben op steden waar ze regelmatig worden opgevoerd. Ze kunnen toeristen aantrekken en inkomsten genereren via kaartverkoop, merchandise en andere gerelateerde activiteiten, waardoor lokale economieën worden ondersteund.
Over het geheel genomen hebben opera's een breed scala aan doeleinden gediend, waarbij ze entertainment, verhalen vertellen, sociaal commentaar, cultureel behoud, onderwijs, internationale diplomatie en prestige combineren, terwijl ze hebben bijgedragen aan het culturele weefsel van samenlevingen door de geschiedenis heen.