1. Romantiek:
Wuthering Heights wordt beschouwd als een meesterwerk van de romantische literaire beweging, die de nadruk legde op emotie, individualisme en de verbinding met de natuur. De roman weerspiegelt deze thema's door de gepassioneerde en intense relaties tussen de personages, hun wilde en ongetemde omgeving, en het contrast tussen de ruige heidevelden en de beschaafde samenleving.
2. Victoriaanse samenleving:
De roman werd geschreven en gepubliceerd tijdens het Victoriaanse tijdperk, dat werd gekenmerkt door strikte sociale codes, morele waarden en klassenverschillen. De roman onderzoekt deze maatschappelijke normen door de weergave van verschillende sociale klassen, zoals de rijke Lintons en de Earnshaws uit de arbeidersklasse. Het bekritiseert de rigiditeit van deze klassenverschillen en de hypocrisie die bestond binnen de ogenschijnlijk respectabele Victoriaanse samenleving.
3. Gotische elementen:
Wuthering Heights bevat elementen uit de gotische literatuur, zoals een donkere en mysterieuze sfeer, bovennatuurlijke gebeurtenissen en een gevoel van voorgevoel. De setting van de roman op de wilde en verlaten heidevelden van Yorkshire, het spookhuis en de tragische gebeurtenissen die zich voordoen, creëren een griezelige en spannende sfeer, gebruikelijk in de gotische literatuur.
4. Natuur en Landschap:
Het natuurlijke landschap van de heidevelden van Yorkshire speelt een belangrijke rol in de roman en weerspiegelt de emotionele toestanden en innerlijke onrust van de personages. De heidevelden worden afgeschilderd als zowel mooi als gevaarlijk, en weerspiegelen de complexe en onvoorspelbare aard van menselijke emoties en relaties. De constante aanwezigheid van de natuur benadrukt haar invloed op het menselijk gedrag en lot.
5. Geslachtsrollen en -verwachtingen:
Wuthering Heights daagt conventionele genderrollen en verwachtingen uit het Victoriaanse tijdperk uit. De vrouwelijke personages, zoals Catherine en Isabella, doorbreken traditionele grenzen door hun individualiteit te laten gelden, sterke passies te uiten en sociale normen te trotseren. De mannelijke personages, zoals Heathcliff en Edgar Linton, belichamen ook complexe en onconventionele eigenschappen, waardoor traditionele ideeën over mannelijkheid worden ondermijnd.
6. Sociale wraak:
Het thema sociale wraak staat centraal in de roman. Heathcliffs verlangen naar wraak op degenen die hem onrecht hebben aangedaan, voedt de tragische gebeurtenissen die zich voordoen. Dit thema weerspiegelt de sociale onrust en klassenspanningen die bestonden tijdens de Industriële Revolutie, waarbij de lagere klassen zich vaak uitgebuit voelden en gerechtigheid zochten door daden van rebellie of wraak.
Samenvattend wordt de culturele context van Wuthering Heights bepaald door de invloed van de romantiek, de normen en waarden van de Victoriaanse samenleving, gotische literaire elementen, de rol van natuur en landschap, genderverwachtingen en het concept van sociale wraak. De roman weerspiegelt en ondervraagt de culturele context van zijn tijd en biedt lezers een complexe en inzichtelijke verkenning van de menselijke natuur en samenleving.