De karakteristieke kenmerken van een cantate zijn:
* Het is een vocaal werk, met solisten en koor.
* Het wordt begeleid door instrumenten, meestal een orkest.
* Het is verdeeld in verschillende delen, die qua stemming en tempo contrasterend kunnen zijn.
* Het heeft vaak een religieus of spiritueel thema, maar kan ook seculier zijn.
* Het wordt doorgaans uitgevoerd in een kerk of concertzaal.
Cantates werden voor het eerst gecomponeerd in de 17e eeuw en zijn sindsdien een populaire vorm van muzikale compositie. Enkele van de beroemdste cantates zijn Bachs 'Koffiecantata' en 'Wedding Cantata', Händels 'Messiah' en Beethovens 'Negende symfonie'.